4. U huma myboutin myr-Rûh yl qdusiæ sŷfru nal Seleucja; u myn hemmæ baĥhru nal Cipru. 5. U melli kynu vaslu f' Sulamina, bdeu jnŷdu yl kelmæ t'Alla fys-synaоijyt tal Lhûdi. U kellhom ukyl f hydmythom yl Guân. 6. U uara ylli kŷnu dôru yl ziræ kollha sa Pâfos, sâbu râgel Lhûdi sahhâr profŷta Tyddŷb, li kŷn ysmu Barjesu,

4. Et ipsi quidem missi a Spiritu

sancto abierunt Seleuciam; et inde

navigaverunt Cyprum.

5. Et cum venissent Salaminam,

prædicabant verbum Dei in synagogis Judæorum. Habebant autem

et Joannem in ministerio.

6. Et cum perambulassent universam insulam usque Paphum, inve

nerunt quendam virum magum

pseudoprophetam, Judæum, cui no

7. Qui erat cum Proconsule Sergio

Paulo viro prudente. His, accer

7. Li kŷn mal Prokonslu Sergju Paulu râgelinen erat Barjesu, tal naqal. Dâna, sejjah yl Barnabas, u yl Paulu, kŷn jyuthi jysman yl kelmæ t' Alla. 8. Ymmæ Elimâs ys-sahhâr, (nalŷm hekk

sitis Barnaba, et Saulo, desideribat audire verbum Dei.

8. Resistebat autem illis Elymas

men ejus) quærens avertere Proconsulem a fide.

jytfysser ysmu) kŷn jzommylhom jŷbes bŷu magus, (sic enim interpretatur nojfytteu jbyned yl Prokonslu myt-tuemmin. 9. Yzda Saulu, li hŭa Paulu ukyl, mymli b' Rûh yl qdusiæ, kif kŷn qŷned jybríh,

9. Saulus autem, qui et Paulus, repletus Spiritu sancto, intuens in

eum,

10. Dixit: O plene omni dolo, et omni fallacia, fili diaboli, inimice

10. Qallu: Ja bnýdem mymli b'koll qyrq, u b'koll τydeb, uyld ta Blĭs, v nadu ta koll haqq, omnis justitiæ, non desinis subverma tyzzyfu taqleb yt-toroq tas-seuuæ ta Mulejna.

Ï1. Yzd'âra yssa l' ĭd t'Alla fuqek, ʊ tyîmæ, bla ma târa uqemu nal zmŷn. U mynnufih vaqañ fuqu srâb, u dlamijŷt, u kŷn jdur jfytteu yl mín jatih ĭdu.

12. Myn dik ys-sŷna melli yl Prokonslu râ li gara, emmen, mystangeb byt-taalim ta Mulejna.

13. Mbanad vara ylli kŷnu sŷfru byl bahar myn Pâfos Paulu, u dauka li kŷnu mínu, vaslu f' Pernæ tal Pamfilja. Yzdæ Guân hallæ mnejnhom, u ragan nal Gerusalŷm.

14. Ymmæ dauka bylli kynu naddeu myn Pernæ, vaslu f' Antakia belt tal Psĭdja: u dahlu, ntasbu nhâr ta sybt fys-synатôта.

15. U uara ylli saret yl qarja tal ligi u tal Profŷti, yl kbarât tas-synarola bantu, jaidûlhom: Ja rgyl l'ahua, jŷk nandkom uji klým tat-tanlĭm nan-nys, nidu.

16. U Paulu fylli qôm, u uyræ b'idu ylli jrid ys-skŷt, qôl: Ja rgyl Israjylín, u li tybznu mn' Alla, ysymau:

17. Alla tan-nys ta Israjŷl htâr yl myssyrijŷtna, u nalla lyn-nysna meta kŷnu norba fl' art tal Masar, u by drŷnu yl nâli hryghom mynnha,

18. U nal zmŷn t'erbain senæ hamel fyuqmanra nevejjydhom.

19. Mbanad bylli qyred myll' art ta Qannân saban gnus, qassmylhom byu-uporti l'art ta dauk yn-nys,

20. nal i arba-miæ u hamsin senæ vara: u

tere vias Domini rectas.

11. Et nunc ecce manus Domini super te, et eris cæcus, non videns

solem usque ad tempus. Et confestim cecidit in eum caligo, et te

nebræ, et circuiens quærebat qui ei manum daret.

12. Tunc Proconsul cum vidisset factum, credidit admirans super doctrina Domini.

13. Et cum a Papho navigassent Paulus, et qui cum eo erant, venerunt Pergen Pamphyliæ. Joannes autem discedens ab eis, reversus est Ierosolymam.

14. Illi vero pertranseuntes Pergen, venerunt Antiochiam Pisidiæ : et ingressi synagogam die sabbatorum, sederunt.

15. Post lectionem autem legis, et

Prophetarum, miserunt principes fratres, si quis est in vobis sermo

synagogæ ad eos, dicentes: Viri

exhortationis ad plebem, dicite.

16. Surgens autem Paulus, et manu silentium indicens, ait: Viri Israelitæ, et qui timetis Deum, audite:

17. Deus plebis Israel elegit patres nostros, et plebem exaltavit cum essent incolæ in terra Egypti, et in brachio excelso eduxit eos ex ea,

18. Et per quadraginta annorum. tempus mores eorum sustinuit in deserto.

19. Et destruens gentes septem in terra Chanaan, sorte distribuit eis terram eorum,

20. Quasi post quadringentos et quinquaginta annos: et post hæc, phetam.

vara dân tâhom l'yhkmæ, sal Profŷta Samuŷl. dedit judices, usque ad Samuel Pro

(244)

21. U myn vara talbu sultân: u Alla tâhom

21. Et exinde postulaverunt regem: et dedit illis Deus Saul filium

yl Saul byn Qis, râgel myn qabil Bynjamin, Cis, virum de tribu Benjamin, annis nal erbnin senæ.

22. U metæ tnaĥha dâk, rafañ yl David b' sultân tanhom: li uŷhed nalih, qôl: Sybt yl David byn Jesse, râgel nal qalbi, li janmel kollma yrrid-ŷn.

23. Myn-nysel ta dâna Alla bhalma kŷn. vened hareg yl Gesu yl hallŷs ta Israjŷl,

24. Bylli Guân kŷn uyandar qabel yl mygjæ tinu yl manmudíæ taly ndŷmæ lyn-nŷs kollha ta Israjŷl.

25. Guân uhin gŷ bŷu jtemm yl gyrjæ tinu, kŷn jaid: Mín taħsbu yntom ylli jŷnæ jŷn, jynæ m' yniu yl Krystu, yzdæ trakuhu gej myn urajja, li jŷn ma jysthoqqliug nhollelu yu-wedd ta saqajh.

26. Ja rgyl l ́ahua, ulŷd yn-nysel t' Abrâm, u yntom li fostkom tybznu mn' Alla, lilkom nbantet din yl kelmæ tas-saffia.

27. Ladarba dauka li jaammru f' Gerusalŷm, u yl kbarât tanha bylli ma kynûuų jafŭh, u enqas jafu l' ylfina tal profŷti, li jynqrau koll nhâr ta sybt, fylli qatnûlu nal meut ganlûhem jsyĥhu,

28. U talbu lyl Pilâtu bŷu joqtlůh, nâdylli ma sabŭlu ebdæ htĭa tal meut.

29. U metæ sâr mynnhom kollma kŷn nky

quadraginta.

22. Et amoto illo, suscitavit illis David regem: cui testimonium perhibens, dixit: Inveni David filium Jesse, virum secundum cor meum, qui faciet omnes voluntates meas.

23. Hujus Deus ex semine secundum promissionem eduxit Israel salvatorem Jesum,

24. Prædicante Joanne ante faciem adventus ejus baptismum pœnitentiæ omni populo Israel.

25. Cum impleret autem Joannes cursum suum, dicebat: Quem me

arbitramini esse, non sum ego, sed ecce venit post me, cujus non sum dignus calceamenta pedum solvere.

26. Viri fratres, filii generis Abraham, et qui in vobis timent Deum, vobis verbum salutis hujus missum

est.

27. Qui enim habitabant Jerusalem, et principes ejus hunc ignorantes, et voces prophetarum, quæ per omne sabbatum leguntur, judicantes impleverunt,

28. Et nullam causam mortis invenientes in eo, petierunt a Pilato, ut interficerent eum.

29. Cumque consummassent omnia, quæ de eo scripta erant, depo

teb fuqu, fylli nyzzlůh myl nûdæ, qyndûh fyl nentes cum de ligno, posuerunt cum qabar.

30. Yzd' Alla mat-tŷlet jûm qajjmu myn bejn ty muŷt: hua utyræ nal bosta jŷm lyl dauka,

31. Li flymkŷn kŷnu telau miau myl Talilia nal Gerusalŷm: li sassa nâdhom uhûd tinu qoddym yn-nŷs.

32. U ahna qyndin nhabbrůlkom dik yl uendæ, li sâret lyl myssrijŷtna:

33. Ladarba Alla ganalha yssyĥh nal ulydna, bylli raggan nal hajja yl Gesu, kif ukyl nkyteb

in monumento.

30. Deus vero suscitavit eum a mortuis tertia die: qui visus est per dies multos his,

31. Qui simul ascenderant cum eo de Galilæa in Jerusalem: qui usque nunc sunt testes ejus ad plebem.

32. Et nos vobis annunciamus eam, quæ ad patres nostros repromissio facta est:

33. Quoniam hanc Deus adimplevit filiis nostris resuscitans Jesum, sicut et in Psakno secundo scriptum

fyt-tŷni Mazmur: Ynti ynt Ybni, jŷna yllûm est: Filius meus es tu, ego hodie nyssyltek.

genui te.

34. Quòd autem suscitavit eum a

34. Malli mbanad hŭa qajjmu myn bejn ly muŷt, bŷm qad yzjed ma jargan fyt-tyhria, mortuis, amplius jam non reversuqôl hekk: Ylli natikom yl vendŷt manmulin lyl David.

35. U nalhekk jaid ukyl fy mkŷn ŷhor: La tatiu ylli ly Mqaddes tinak jâra yt-tyhríæ. 36. nalŷш David vara ylli f' nomru kŷn hadem, kif rŷd Alla raqad: u tqŷned fejn myssyrijŷtu, u rå yt-tyhria.

rum in corruptionem, ita dixit: Quia dabo vobis sancta David fidelia.

35. Ideoque et alias dicit: Non dabis Sanctum tuum videre corruptionem.

36. David enim in sua generatione cum administrasset, voluntati Dei dormivit: et appositus est ad patres suos, et vidit corruptionem.

37. Yzdæ dâka li Alla qajjmu myn bejn ly muýt, ma râu yt-tyhriæ.

37. Quem vero Deus suscitavit a mortuis, non vidit corruptionem.

38. Notum igitur sit vobis viri

sio peccatorum annunciatur, et ab omnibus, quibus non potuistis in lege Moysi justificari,

38. Ymmelæ yntom ja rgŷl l'ahua nandkom tarau, ylli nal dâna Gesu qŷndæ tytnydŷlkom fratres, quia per hunc vobis remisyl manfra myd-dnubŷt, u myn kollma ma stajtŭu tkunu gjustifikâti fyl ligi ta Mose, 39. Kollmin jemmen, b' dâna Gesu, jkûn gjustifikât.

40. Yndokrau ymmela ylli ma jygių fŭqkom dâka li nqôl fyl Profŷti :

41. Harsu yntom ja maqdarín, u ytnaggēbu, u yntylfu: nalŷu jýn nanmel haga fy zmynkom, haga li ma temmnuhŷu, jŷk výhed jaidhylkom.

39. In hoc omnis, qui credit, justificatur.

40. Videte ergo ne superveniat vobis quod dictum est in Prophetis:

41. Videte contemptores, et ad

miramini, et disperdimini: quia opus quod non credetis, siquis

opus operor ego in diebus vestris,

enarraverit vobis.

42. Exeuntibus autem illis roga

42. Mbanad hŭma u hyrgin barra mys-synaïôïa kŷnu jytolbůhom byu nas-sybt yl gej jythad- bant ut sequenti sabbato loquerendētu manhom fuq daun yl kelmŷt.

43. U melli kynet ntelqet yl mygymna, bosta myl Lhûd, u myl barranin li kŷnu nnatau l'Alla, marru vara Paulu, u Barnabâs: li by klŷmhom kŷnu juyddbůhom bŷt jybqnu fyl hinŷnæ t'Alla.

44. Ymmæ ys-sybt li gŷ ngemnet noddha yl belt kollha bŷu tysman yl kelma t'Alla.

45. Yzdæ yl Lhud, fylli rau nŷs uyzq, mtleu

tur sibi verba hæc.

43. Cumque dimissa esset synagoga, secuti sunt multi Judæorum, et colentium advenarum, Paulum,

et Barnabam: qui loquentes suadebant eis ut permanerent in gratia

Dei.

44. Sequenti vero sabbato pene universa civitas convenit audire verbum Dei.

45. Videntes autem turbas Judæi,

byl níra, u kŷnu jmŷru f'dâka, li kŷn jaid repleti sunt zelo, et contradicebant Paulu, bylli jydau.

46. Mbanad Paulu, u Barnabâs qôlu fysshih: Lilkom kŷn jynhtŷg leuuel ylli tynqôl yl kelmæ t'Alla: yzdæ ladarba yntom qyndin tergau tytfaŭhæ, u qtajtu ruŷhkom bylli ma tysthoqqylkom yl hajja ta dejjem, arauna ndúru lejn yl Gnûs.

47. Daly Mülejna hekk uyssŷna metæ qôl: Qynydtek nad-daul tal Gnûs, bŷu tkûn nal sahhythom sa tarf l'art.

48. U fylli semnu dana yl Gnûs ferhu, u bdeu juegghu yl kelmæ t' Alla: u emmnu dauk kollha li kŷnu mohtarin myn qabel nal hajja ta dejjem.

49. U yl kelmæ t'Alla kŷnet tynzarañ mañ dik l'art kollha.

50. Ymmæ yl Lhûd seuusu yn-nysä montijin l' Alla u muegghæ, u yl eulynín tal belt, u qajjmu naduŷn nal Paulu, u nal Barnabâs: u kecceuhom barra myn artijŷthom.

51. Yzdæ hůma vara ylli farfru nalihom yl nabra ta saqajhom, geu f' Ikônju.

52. Yd-diuquqipli ukyl kŷnu jymtleu byl ferf, u b' Rûh yl qdusiæ.

his, quæ a Paulo dicebantur, blasphemantes.

46. Tunc constanter Paulus, et Barnabas dixerunt: Vobis oporte

bat primum loqui verbum Dei: sed quoniam repellitis illud, et indignos

Vos judicatis æternæ vitæ, ecce convertimur ad Gestes.

47. Sic enim præcepit nobis Dominus: Posui te in lucem Gentium, ut sis in salutem usque ad extremum terræ.

48. Audientes autem Gentes gavisæ sunt, et glorificabant verbum Domini: et crediderunt quotquot erant præordinati ad vitam æter

nam.

49. Disseminabatur autem verbum Domini per universam regionem.

50. Judæi autem concitaverunt mulieres religiosas, et honestas, et primos civitatis, et excitaverunt persecutionem in Paulum, et Barnabam et ejecerunt eos de finibus suis.

51. At illi excusso pulvere pedum in eos, venerunt Iconium.

52. Discipuli quoque replebantur gaudio, et Spiritu sancto,

CAPUT DECIMUM QUARTUM.

MBANAD f' Ikônju gara ylli kŷnu jydhlu flymkŷn geuuæ ys-syna'ôïa tal Lhûd, u jythaddētu, hekk ylli kotra vyzq kbira tal Lhûd, u tal Tryin emmnet.

2. Ymmæ dauk yl Lhûd li ma kynûu vem

FACTUM est autem Iconii ut simul introirent in synagogam Judæorum, dæorum, et Græcorum copiosa mul

et loquerentur, ita ut crederet Ju

titudo.

2. Qui vero increduli fuerunt Ju

mynín, qajjmu, u seuusu byl hyrqa yl qlub tal dæi, suscitaverunt, et ad iracundiam

Gnús nall' ahua.

3. Ymmelæ baqnu hemma nal bosta zmŷn, janmlu byt-tâma f' Alla, fylli yl kelmæ tal

concitaverunt animas Gentium adversus fratres.

3. Multo igitur tempore demorati sunt, fiducialiter agentes in Domino, testimonium perhibente verbo gra

fieri per manus eorum.

hnŷnæ tinu kŷnet tâti uhŷdæ lilhom, bylli Alla tiæ suæ, dante signa, et prodigia kŷn jâti, ylli yl nlymijŷt, u ly ngubijŷt jsíru myn idejhom.

4. Yzdæ yl kotra tan-nys ta dik yl belt

4. Divisa est autem multitudo civitatis: et quidam quidem erant cum

tqassmet: u uhûd kŷnu tabylħaqq mal Lhûd, Judæis, quidam vero cum Apostolis. ymm' ohrajn mal Apostli.

5. Cum autem factus esset impetus Gentilium, et Judæorum cum prin

5. Ymmæ uhin yl Gnûs, u yl Lhûd byl kbarât tanhom qômu nalihom, bŷų jnajjru- cipibus suis, ut contumeliis afficehom, u jhaggrůhom,

6. Huma bylli ftŷhmu, harbu nal blŷt tal Luqânja ta Lystra, u ta Derbæ, u nall art kollha li maly duâr, u fihem kŷnu jnŷdu l' Yngil.

rent, et lapidarent eos,

6. Intelligentes confugerunt ad civitates Lycaoniæ Lystram, et Derben, et universam in circuitu regionem, et ibi evangelizantes erant.

7. Et quidam vir Lystris infirmus pedibus sedebat, claudus ex utero

7. U kŷn joqnod vŷhed f' Lystra, râgel marid b'saqajh, anrau myn gûf ommu, li qad matris suæ, qui numquam ambuта кýп тущӕ.

laverat.

8. Hic audivit Paulum loquentem. Qui intuitus eum, et videns quia

8. Dâna saman jythaddet yl Paulu. Li vara ylli hâres lejh, u rå ylli kellu fíh yt-tuemmin fidem haberet ut salvus fieret, byu jytqauua,

9. Qallu b' lehen nâli: Qum fuq saqajk vŷqef. U dâka qabez, u bydæ jymui.

10. Mbanad yn-nŷs melli kŷnu rau u' kŷn namel Paulu, refnu lhynhom jaidu by lsŷnhom yl Luqâni: Allât jyubhu lyl bnydmin, nyzlu

nandna.

11. U kŷnu jsejjhůlhom, yl Barnabâs Gôui,

9. Dixit magna voce: Surge super pedes tuos rectus. Et exilivit, et ambulabat.

10. Turbæ autem cum vidissent

quod fecerat Paulus, levaverunt vosimiles facti hominibus, descende

cem suam Lycaonicè dicentes: Dii

runt ad nos.

11. Et vocabant Barnabam Jovem, Paulum vero Mercurium: quoniam

u yl Paulu Merkurju: nalỹu hu kŷn jgib yl ipse erat dux verbi. kelma.

12. Sacerdos quoque Jovis, qui erat ante civitatem, tauros, et coronas ante januas afferens, cum popu

12. Madâna yl qassís ta Gôui, li yl knisjæ tiau kŷnet qoddŷm yl belt, gŷb yl înŷdes, u yl klejjel qoddŷm yl buŷb, kýn jrid jydbaĥhem lis volebat sacrificare. man-nys.

13. L'Apostli, Barnabâs, u Paulu, hekkif

13. Quod ubi audierunt Apostoli, Barnabas, et Paulus, conscissis tu

semau dâna, fylli qattau lbŷshom qabzu qalb nicis suis exilierunt in turbas clayn-nŷs jnajjtu,

14. U jaĭdu: Ja rgŷl, nalŷu qyndin tanmlu daun yl huejjeg? ahna ukŷl bnydmin, li ymmûtu bhalkom, gejna nhabbrukom by taqalbu myn daun yl fruzijŷt lejn Alla yl haj,

li namel ys-semæ u l' art, u yl bañar, u kollma fihem :

15. Li fyl gyddijŷýt ly moddijin hallæ ylli jymuqu yl gnus kollhä fyt-toroq tanhom. 16. âd ylli ma rybyu lilu yn-nyfsu bla uhŷdæ, bylli janmel yl gid mys-semæ, jâti yu-uytæ, u l' yzmnæ tal lejjel, bylli jymlæ bl'ykel, u byl ferfi yl qlub tanna.

17. U bylli qôlu daun yl huejjeg, hekkem sykktu yn-nys ylli ma jydbhulhomu.

18. Myn vara mbanad geu myn Antakia, u myn Ikônju uhûd Lhûd: u dauuru yl fehmŷt tan-nys, u haggru yl Paulu, karkrůh barra myl belt, bylli hasbu ylli hua kŷn mŷt.

19. Mbanad bylli dôru bih yd-diuuĭpli, qôm dahal yl belt, u l'andæ sŷfer man Barnabâs nal Derbæ.

20. U metæ kŷnu nydeu l' Yngil f' dik yl belt, u nallmu bosta uhûd, regnu nal Lystra, u Ikônja, u Antakia,

21. U kŷnu juettqu yl qlub tad-diuquĭpli, u juyssuhom ylli jybqnu fyt-tuemmin: u jaidúThom ylli jahtygylna b' uyzq tabbit nydhlu fyssaltna t'Alla.

22. U melli kŷnu namlulhom qassisin nal koll knísjæ, u talbu l' Alla sajjmín, baqqaŭhom m' Alla, li emmnu bĭh.

23. U fylli naddeu myl Psídja, lahqu fyl Pamfilja,

24. U vara ylli upandru yl kelmæ t'Alla f' Pernæ, nyzlu nal Attalia:

25. U mynhemmæ bahhru nal Antakia, mnejn kŷnu naatau f'idejn yl finŷnæ t'Alla nau-wonol, li temmu.

26. U melli kŷnu lahqu, u gemau yl Knisjæ, qôlu hâga b' hâga kemm Alla kŷn namel manhom, u ylli kŷn fetah yl bŷb tat-tuemmin nal Gnûs.

27. U tmŷhlu mad-diuшipli nal zmŷn tuil.

CAPUT DECIMUM QUINTUM.

U KŶNU hemmæ uhûd li kŷnu nyzlu myl Lhudia, kŷnu jaallmu lyl ahua: Ylli jŷk yntom ma tytqartfuu kif yd-drauva ta Mose, ma tystnûu tyrbhu ruŷhkom.

2. Fuq dâna sâret glŷdæ ma hiu zoira myn Paulu, u Barnabâs man dauka, yl haga nqatnet ylli Paulu, u Barnabâs, u uhûd ohrajn myn dauk l'ohrajn jytylnu nal Gerusalŷm nand l'Apostli, u yl qassisin fuq din yl zaziba.

Et quidam descendentes de Judæa, cidamini secundum morem Moysi, docebant fratres: Quia nisi circumnon potestis salvari.

2. Facta ergo seditione non miillos, statuerunt ut ascenderent Paunima Paulo, et Barnabæ adversus lus, et Barnabas, et quidam alii ex aliis ad Apostolos, et presbyteros in Jerusalem super hac quæstione.