li kŷn mantŭb, u kŷnu jfyttuu jdahhlůh fyd- hominem, qui erat paralyticus: et dâr, u jqyndûh qoddŷmu. quærebant eum inferre, et ponere 19. Et non invenientes qua parte 19. U bylli ma sabŭu myl lŷmæ naha jdahhlûh mynħabbaf yl kotra tan-nys, telnu illum inferrent præ turba, ascende fuq yl bejt, u myn bejn yc-clamit li varrbu 21. U bdeu jaħsbu yl Kyttybín, u yl Farisejjä, runt supra tectum, et per tegulas summiserunt eum cum lecto in medium ante Jesum. 20. Quorum fidem ut vidit, dixit: Homo remittuntur tibi peccata tua. 21. Et cœperunt cogitare Scribæ, et Pharisæi, dicentes: Quis est hic, jaĭdu: Min hŭa dana, li qŷned jydni? Min qui loquitur blasphemias? Quis potest dimittere peccata, nisi solus Deus? 22. Ut cognovit autem Jesus cogi jystan janfer yd-dnubŷt, najr Alla vaĥdu? 22. Yzdæ Gesu hekkif naraf hsybijŷthom, uygeb, qolylhom: Ul'yntom qyndin tahsbu fy tationes eorum, respondens, dixit qlubkom? 23. Lymæ abfef yl najdûn: Jynṇafrůlek dnubŷtek: jeu yl najdûn: Qum, u ymui? 24. Yzda bŷu tkunu tâfu ylli Byn yl bnŷdem nandu jedd fl' art byu janfer yd-dnubýt, (jaid lyl mantŭb) Jýn naidlek, qum, arfan' soddētok, u můr lejn dârek. 25. U mynnufih qôm qoddŷmhom, rafañ yssodda, li fuqha kŷn mymdud: u rhŷlhæ nal dâru, jfahbar l'Alla. 26. U yl köll qabdythom yl hydlæ, u kŷnu ad illos: Quid cogitatis in cordibus vestris ? 23. Quid est facilius dicere: Dimittuntur tibi peccata: an dicere: Surge, et ambula? 24. Ut autem sciatis quia Filius hominis habet potestatem in terra dimittendi peccata, (ait paralytico) Tibi dico, surge, tolle lectum tuum, et vade in domum tuam. 25. Et confestim consurgens coram illis, tulit lectum, in quo jacebat: et abiit in domum suam, magnificans Deum. 26. Et stupor apprehendit omnes, jfahhru l'Alla. U mymlijín byl byzan kynu et magnificabant Deum. Et repleti jaidu: nau rajna yllûm huejjeg tal nageb. 27. U uara dâna hareg, u râ nauquâr, ysmu Lŷui, li kŷn gŷned fyl hanût taly nuqur, u qallu: Ejjæ míni. 28. U daka fylli qôm, halla kolloų môr urâh. 29. U Lŷvi namyllu mejda kbiræ f' dâru: u kŷnet hemmæ glibæ kbiræ ta nauquqarin, u ta nys ohrä, li kŷnu mytkijin manhom. 30. Mbanad yl Farisejjæ, u yl Kyttybin sunt timore, dicentes: Quia vidimus mirabilia hodie. 27. Et post hæc exiit, et vidit publicanum nomine Levi, sedentem ad Telonium, et ait illi: Sequere me. 28. Et relictis omnibus, surgens secutus est eum. 29. Et fecit ei convivium magnum Levi in domo sua: et erat turba multa publicanorum, et aliorum, qui cum illis erant discumbentes. 30. Et murinurabant Pharisæi, et Scribæ eorum dicentes ad disci tanhom bdeu jemimu, bylli jaidu lyd-diu- pulos ejus : Quare cum publicanis, upli tinu: alæ qyndin tŷklu, u tyuqorbu mal nauquqarín, u mal mydynbin? 31. Ymmæ Gesu uygeb, qolylhom : Dauk et peccatoribus manducatis, et bibitis? 31. Et respondens Jesus, dixit ad li nandhom saĥhythom, ma jaĥtygûu tabib, illos: Non egent qui sani sunt meyzdæ yl morda. 32. Jýna ma gejtu bŷu nsih yn-nŷs-seuuæ, yzd' yl mydynbin bŷu jyndmu. 33. Yzda húma qolulu: alæ yd-diuuĭpli ta Guân qyndin dlonk jsŭmu, u janmlu yttalbyt, kif ukyl davk tal Farisejjä: u tinak qyndin jŷklu, u jyuorbu? 34. Hua qolylhom: Jaqau yntom tystnu yssauumu yl hbŷb yl narus, sametæ yl narus jdûm manhom? dico, sed qui malè habent. 32. Non veni vocare justos, sed peccatores ad pœnitentiam. 33. At illi dixerunt ad eum: Quare discipuli Joannis jejunant frequen ter, et obsecrationes faciunt, similiter et Pharisæorum: tui autem edunt, et bibunt? 34. Quibus ipse ait: Numquid potestis filios sponsi, dum cum illis est sponsus, facere jejunare? 35. Venient autem dies: cùm abjejunabunt in illis diebus. 35. U nâd jŷgi zmŷn: metæ yl narus jyttyh- latus fuerit ab illis sponsus, tune dylhom, mbanad jsŭmu f'dauk yl jŷm. 36. Ù kŷn jaidylhom ukyl tyubihæ: Ylli had ma juaĥhal roqna myl lybsæ gdidæ f' lybsæ 36. Dicebat autem et similitudinem ad illos: Quia nemo commissuram a novo vestimento immittit qadimæ: naшynkella yl gdidæ yccarrat ukyl, in vestimentum vetus: alioquin et u mal qadím ma taqbelu yr-roqna tal gdid. 37. U had ma jymlæ nbid gdĭd fy zquq novum rumpit, et veteri non convenit commissura a novo. 37. Et nemo mittit vinum novum num novum utres, et ipsum effundetur, et utres peribunt. qodma: nawynkellæ ly nbid yl gdid jcarrat utres veteres: alioquin rumpet vi yz-zquq, u hu jydderræ, u yz-zquq jyntylfu. 38. Yzdæ ly nbid yl gdid nandu jymtylæ fy zquq godod. u ebdæ myt-tnejn ma jyttysef. 39. U had fylli jyurob yl qadim, mynnufih jrid yl gdĭd, nalŷu jaid: Yl qadim ytjeb. CAPUT SEXTUM. U GARA nhar sybt yt-tŷni, yl eulŷni, metæ hua kŷn naddej myn qalb ly mzŷran, ylli yddiuquqipli tinu kŷnu jaqtau ys-sbůl, u jŷklu, bylli jfarrkŭhem bl' idejn. 2. U uhůd myl Farisejjä kŷnu jaidŭlhom: Пalyu qyndin tanmlu haga li ma jkûnų min jasmylha fys-sybtijŷt? 38. Sed vinum novum' in utres novos mittendum est. et utraque conservantur. 39. Et nemo bibens vetus, statim vult novum, dicit enim: Vetus melius est. 3. Et respondens Jesus ad eos, 3. U Gesu fylli uygybhom, qôl: Yntom ma qrajtům dâk li namel David, meta kŷn hâdu dixit: Nec hoc legistis quod fecit yl gắn húa, v dauka li kỳnu minu? 4. Yl kif dahal f' dâr Alla, u hâ yl hobzŷt tal proposizjoni, u kŷl, u tâ lyl dauka, li kŷnu minu: bobzýt li ma jkunu min jykylhem najr yl qassisín bys? 5. U kŷn jaidylhom: Ylli Byn yl bnŷdem húa sid, tas-sybt ukyl. 6. U gara f'sybt ŷhor, ylli dahal fys-synaôïа, u kŷn jaallem. U kŷn hemma bnŷdem, u kellu idu yl lyminiæ jŷbsæ. 7. U yl Kyttybin, u yl Farisejjä kŷnu qyndin David, cùm esurisset ipse, et qui cum illo erant? 4. Quomodo intravit in domum Dei, et panes propositionis sump sit, et manducavit, et dedit his, qui cum ipso erant: quos non licet manducare nisi tantùm sacerdotibus? 5. Et dicebat illis: Quia Dominus est Filius hominis, etiam sabbati. 6. Factum est autem et in alio sabbato, ut intraret in synagogam, et doceret. Et erat ibi homo, et manus ejus dextra erat arida. 7. Observabant autem Scribæ, et Pharisæi si in sabbato curaret: ut bŷu jarau jŷk jfejjquų nhâr ta sybt: bŷu invenirent unde accusarent eum. jsibûlu yl nalŷu jyuqlûh. 8. Yzdæ hua kŷn jâf hsybijŷthom: u qôl lyl bnŷdem, li kellu idu jŷbsæ: Qum, u ŷqaf fynnofs. Ú dák fylli qôm, vaqaf fuq qaddu. 9. Mbanad Gesu qolylhom: Nystaqsikom, 8. Ipse verò sciebat cogitationes eorum: et ait homini, qui habebat manum aridam: Surge, et sta in medium. Et surgens stetit. 9. Ait autem ad illos Jesus: In jŷk jkunu fys-sybtijŷt ylli výhed janmel yl gid, terrogo vos, si licet sabbatis bene eu yd-deni: jyrbah rûh, eu jhallihæ tyntylef? 10. U fylli hâres harsa lejn yl köll, qôl lyl bnŷdem: Mydd ídek. U dák meddhæ: u rtaddet ĭdu. facere, an male: animam salvam facere, an perdere? 10. Et circumspectis omnibus dixit homini: Extende manum tuam. Et extendit: et restituta est manus ejus. 11. Ipsi autem repleti sunt insicem, quidnam facerent Jesu. 11. Ymmæ húma mtleu nalih byl nira, u qandu jythaddētu bejnŷthom, u'nandhom pientia, et colloquebantur ad invijanmlu b'Gesu. 12. U f' dauk yl jŷm, sâr ylli húa hareg talaa jytlob fyl gybel, u kŷn jnaddi yl lejl fyt-talb l' Alla. 12. Factum est autem in illis diebus, exiit in montem orare, et erat pernoctans in oratione Dei. 13. Mbanad melli kŷn sebah, sejjah yd-diu 13. Et cùm dies factus esset, vocavit discipulos suos: et elegit duo uipli tiau: u htâr mynnhom tnâu (li semmy- decim ex ipsis (quos et Apostolos hom ukyl Apostli) 14. Imun, li laqqmu Pŷtru, u Yndriæ huh, Gâkbu, u Guân, Filep, u Bartolomeu, 15. Matteu, u Tumâs, Gâkbu t'Alfeu, u Ulmun, li jynsŷh Zelôte, 16. U Guda ta Gâkbu, u Gůda Iskarjôte, li kŷn dâka li bŷnu. 17. U fylli kŷn nŷzel manhom, uaqaf f' boqqyna hu, u yl gmina tad-ditquipli tinu, u kotra ta nýs kbira myl Lhudia kollha, u myn Gerusalŷm, u myn-naha tal bahar ta Sur, u ta Sajdún, 18. Nýs li kollhom kŷnu geu bŷu jysymaûh, u býш jfíqu myn alejjylhom. U dauka li kŷnu maakksin mylly ruŷh li mnyggsin, kŷnu jyt qauuau. nominavit) 14. Simonem, quem cognominavit Petrum, et Andream fratrem ejus, Jacobum, et Joannem, Philippum, et Bartholomæum, 15. Matthæum, et Thomam, Jacobum Alphæi, et Simonem, qui vocatur Zelotes, 16. Et Judam Jacobi, et Judam Iscariotem, qui fuit proditor. 17. Et descendens cum illis, stetit in loco campestri, et turba discipuplebis ab omni Judæa, et Jerusalorum ejus, et multitudo copiosa lem, et maritima, et Tyri, et Sido nis, 18. Qui venerant ut audirent eum, et sanarentur a languoribus suis. Et qui vexabantur a spiritibus immundis, curabantur. 19. Et omnis turba quærebat eum 19. U yl gmina kollha tan-nŷs kŷnet tfytteu ylli tmyssu: nalŷu mynnu kŷnet tobrog qauua, tangere: quia virtus de illo exibat, u tfejjaq yl kollhad. 20. U fylli húa rafan najnejh lejn yd-diuuppli tinu, kŷn jaid: Hynjin yntom ja foqra: nalu tankom hia ys-saltna t' Alla. 21. Hynjin yntom, li yssa mgeuunin: nalŷu nâd tyabou. Hynjin yntom, li yssa mbykkijin: nalŷu nâd tydhku. 22. Hynjin tkûnu metæ yl bnydmin jobondůkom, u metæ jyfyrdŭkom mys-synatorijýt, ʊ et sanabat omnes. 20. Et ipse elevatis oculis in dis cipulos suos, dicebat: Beati pau peres: quia vestrum est regnum Dei. 21. Beati, qui nunc esuritis: quia saturabimini. Beati, qui nunc fle tis: quia ridebitis. 22. Beati eritis cùm vos oderint homines, et cùm separaverint vos, et exprobraverint, et ejecerint no jnajjrůkom, u jarmulkom ysymkom bhal haga men vestrum tamquam malum prophazina mynħabba f' Byn yl bnŷdem. 23. F'dak yn-nhâr yfyrhu, u ytheggēgu: nalý trâku hlâskom kbir jynsâb fys-semæ: naly myssyrijŷthom hekdæ kŷnu janmlu lyl Profŷti. 24. Yzdæ ja hasra nalikom ja onja, nalŷu nandkom yl henæ tankom. ter Filium hominis. 23. Gaudete in illa die, et exultate: ecce enim merces vestra mul ta est in cœlo: secundùm hæc enim faciebant Prophetis patres eorum. 24. Verumtamen væ vobis divitibus, quia habetis consolationem vestram. 25. Væ vobis, qui saturati estis: tis nunc: quia lugebitis et flebitis. 25. Ja hasra nalikom, yntom li ubajtu: nalŷш nâd tbâtu yl gûn. Ja hasra nalikom, quia esurietis. Væ vobis, qui rideyntom li qyndin tydhku yssa: nalŷu nâd tolfqu u tybku. 26. Ja hasra nalikom metæ jyftahru bikom 26. Væ cùm benedixerint vobis homines: secundùm hæc enim fa yl bnydmin: nalŷu hekdæ kŷnu janmlu mys- ciebant pseudoprophetis patres cosyrijythom lyl profŷti yl Tyddybĭn. 27. Yzdæ nnid lilkom, li qyndin tysymaŭni: Hobbu ly ndevuæ tankom, anmlu yl gid lyl dauka, li jobondůkom. 28. nidu yl gid f' dauk li jnĭdu yd-deni fíkom, u ytolbu nal dauka li jyidbu fuqkom. 29. U min jsauutek nal hartůmek, urih yl (116) rum. 27. Sed vobis dico, qui auditis: Diligite inimicos vestros, benefacite his, qui oderunt vos. 28. Benedicite maledicentibus vobis, et orate pro calumniantibus vos. 29. Et qui te percutit in maxillam, præbe et alteram. Et ab eo, qui hartům l'ŷhor ukyl. U dâka, li johodlok yl aufert tibi vestimentum, etiam tunilybsæ, lanqas tymnnu myl qmis. 30. Lyl kollmin jytolbok, atih: u min qŷned johodlok dâka li húa tinak, la tytlobhuluu. 31. U kif tridu ylli janmlu lilkom yl bnydmin, hekk ukyl anmlu yntom lilhom. 32. U jŷk thobbu yl dauka, li jhobbŭkom, cam noli prohibere. 30. Omni autem petenti te, tribue: et qui aufert quæ tua sunt, ne repetas. 31. Et prout vultis ut faciant vobis homines, et vos facite illis similiter. 32. Et si diligitis eos, qui vos diligunt, quæ vobis est gratia? nam et u' hajr yzjed fikom mynnhom? ladarba yl my- peccatores diligentes se diligunt. dynbin ukyl jhobbu yl mín jhobbhom. 33. Et si benefeceritis his, qui vobis benefaciunt; quæ vobis est gratia? siquidem et peccatores hoc 33. U jŷk tanmlu yl gid lyl dauka, li janmlŭlkom yl gid; u' hajr yzjed fíkom mynnhom? ladarba yl mydynbĭn ukyl janmlu daqs hekk faciunt. ŷhor. 34. Et si mutuum dederitis his, a quibus speratis recipere; quæ grapeccatoribus fœnerantur, ut recipiant æqualia. tia est vobis? nam et peccatores 34. U jŷk tysylfu lyl dauka, li mynnhom tytymnu ylli tŷhdu yr-radd; u' hajr yzjed fikom mynnhom? ladarba yl mydynbin ukyl jysylfu lyl mydynbin, bŷu jŷhdu haga b' hâga. 35. Yzdæ hobbu ly ndevuæ tankom: anmlu yl gid lyl najrkom, u ysylfu, bla шejn mynnu ma tytymnu: u jkollkom bosta blâs, u tkûnu date, nihil inde sperantes: et erit ulŷd l'Onla, nalŷu hŭa hanin mal kyfrín u yl hzŷnæ. 36. Ymmelæ kûnu hnŷn bħalma hŭa hanin ukyl Myssyrkom. 37. La taamlûu haqq fuq ohrajn, u ma jyntnamlylkomu: la taqtni fuq had, u ma jynqatâu fuqkom. Anfru, u tynnfru. 35. Verumtamen diligite inimicos vestros: benefacite, et mutuum merces vestra multa, et eritis filii Altissimi, quia ipse benignus est super ingratos et malos. 36. Estote ergo misericordes sicut et Pater vester misericors est. 37. Nolite judicare, et non judicacondemnabimini. Dimittite, et di bimini: nolite condemnare, et non mittemini. 38. Date, et dabitur vobis: mensuram bonam, et confertam, et co agitatam, et supereffluentem dabunt in sinum vestrum. Eadem quippe 38. Atu, u jynnatâlkom: jatûkom fy hdânkom kejl tajjeb, u marsús, u mhezhez, u mfaj jad gmym. Ladarba b' dâk yl kejl yn-nyfsu, li bih tkûnu kejjyltu, jytkejjlylkom. 39. U kŷn jaidylhom ukyl tyubihæ: jystan qad anma jmeшqui anma ýbor? jaqau dinem: Numquid potest cæcus ma jaqnûш yt-tnejn fyl hofra? Jaqau mensura, qua mensi fueritis, remetietur vobis. 39. Dicebat autem illis et similitu cæcum ducere? nonne ambo in foveam cadunt? 40. Non est discipulus super ma 40. Ma hemu diuquqiplu fuq ly mallem: yzdæ kolluŷhed jkûn mytmûm, jŷk jkûn bhal gistrum: perfectus autem omnis maallmu. 41. U u'qŷned tybri syfjæ f' najn hŭk, u ma tyddunâu myl houba, li f' najnek? 42. Jeu kif tystan taid lyl huk: Ja hĩ, hallíni ynneĥhílek ys-syfjæ myn najnek: u ynt ma tylmahu yl bomba li fnajnek? Ja bnŷdem ta uyccejn, nehhi leuvel yl houba myn najnek: u mbanad târa tajjeb bŷu tobrog yssyfjæ myn najn hŭk. 43. nalŷ ma hių sygra tajjba dik, li tanmel erit, si sit sicut magister ejus. 41. Quid autem vides festucam in oculo fratris tui, trabem autem, quæ in oculo tuo est, non consideras? 42. Aut quomodo potes dicere fratri tuo: Frater sine ejiciam festucam de oculo tuo: ipse in oculo tuo trabem non videns? Hypocrita et tunc perspicies ut educas festucam de oculo fratris tui, ejice primùm trabem de oculo tuo: 43. Non est enim arbor bona, quæ lejjel fizŷnæ: u anqas ma hi sygra hazinæ facit fructus malos: neque arbor dik, li tanmel nallæ tajjba. 44. Ladarba koll sygra tynnaraf myn al mala, faciens fructum bonum. 44. Unaquæque enim arbor de Neque lytha. nalŷu u la myш-шeuk jygymnu tin: fructu suo cognoscitur. u la myl nolliq johortu nyneb. enim de spinis colligunt ficus: neque de rubo vindemiant uvam. 45. Yl bnŷdem yt-tajjeb myl haznæ yt-tajjba 45. Bonus homo de bono thesauro homo de malo thesauro profert malum. Ex abundantia enim cordis os loquitur. ta qalbu jobrog yt-tjyba: u yl bnŷdem yl ha- cordis sui profert bonum: et malus zin myl haznæ yl hazina jobrog yl hazen. Ladarba myl myljæ tal qalb jytkellem yl fomm. 46. Yzd' yntom yl nalŷu yssejjhûli Mulejjæ, Mulejja u ma taamlûu li naid-ŷn? 47. Kollmin jŷgi nandi, u jysman klymijŷti, u janmylhem: nurikom lyl mín jyubeh: 48. Hua jyubeh lyl bnŷdem li jybni dâr, vara ylli hua haffer fart sal qŷn, mbanad qŷned yt-tysjis fuq yl blât. melli mbanad gŷt yl hamlæ yl kbiræ, yl uŷd habat man dik yddâr, u ma satâu jqanqalhæ: bylli hía kŷnet msejjsæ fuq yl blât. 46. Quid autem vocatis me Domine, Domine: et non facitis quæ dico? 47. Omnis, qui venit ad me, et audit sermones meos, et facit eos: ostendam vobis cui similis sit: 48. Similis est homini ædificanti domum, qui fodit in altum, et posuit datione autem facta, illisum est flu fundamentum super petram. inun men domui illi, et non potuit eam movere fundata enim erat super petram. 49. Qui autem audit, et non facit: 49. Ymmæ dak li jysman, u ma janmelu: jyubeh lyl bnŷdem li jybni dâru fuq yt-trâb similis est homini ædificanti domum bla tysjis myl qŷn: yl uŷd habat fiha, u mynnufih uaqnet: u yl hsâra ta dik yd-dâr sâret kbira. CAPUT SEPTIMUM. suam super terram sine fundamento: in quam illisus est fluvius, et continuò cecidit: et facta est ruina domûs illius magna. MBANAD melli kŷn temm klŷmu kollu fejn Cum autem implesset omnia verba tysymau yn-nŷs, dahal f' Kafarnahúm. 2. U yl qaddaj ta uŷhed Centurjun, li kŷn vyzq naziz nandu, kŷn marid, sejjer jmût. 3. U yc-Centurjun bylli kŷn saman b' Gesu, sua in aures plebis, intravit Caphar naum. 2. Centurionis autem cujusdam servus malè habens, erat moriturus: qui illi erat pretiosus. 3. Et cùm audisset de Jesu, misit banatlu yu-шjûh tal Lhûd, jytolbuh bŷu jŷgi, ad eum seniores Judæorum, rogans u jâti ys-sahha lyl qaddaj tinu. 4. U dauka melli kŷnu vaslu nand Gesu, eum ut veniret, et salvaret servum ejus. 4. At illi cùm venissent ad Jesum, bdeu jytolbůh byl naglæ, bylli qolŭlu: au rogabant eum solicite, dicentes ei: jysthoqqlu ylli ynt tanmyllu din yl hâga: 5. Nalyu húa jhobb yl gensna, u hu bnylna synaτôτа. 6. U Gesu kŷn sejjer manhom. Mbanad metæ ma kŷnu baid myd-dâr, yc-Centurjun banat jaĭdlu mal bŷb: Mulejja la tbatiu tasal: nalŷu ma jysthoqqlíu, ylli tydhol taht saqfi. 7. Пalhekk ukyl ma nyfhemu ylli jŷn ynnyfsi jysthoqqli nŷgi nandek: yzdæ nid b' kelmæ bys, u ys-sâbi tini jfiq. 8. Пalyu jŷn ukyl bnŷdem li nynsâb taht Quia dignus est ut hoc illi præstes: 5. Diligit erim gentem nostram ; et synagogam ipse ædificavit nobis. 6. Jesus autem ibat cum illis. Et cùm jam non longè esset a domo, cens: Domine noli vexari: Non enim sum dignus ut sub tectum misit ad eum Centurio amicos, di meum intres, 7. Propter quod et meipsum non sum dignum arbitratus ut venirem ad te: sed dic verbo, et sanabitur puer meus. 8. Nam et ego homo sum sub po jedd ohrajn, nandi taht jeddi suldati: u nnid testate constitutus, habens sub me lyl hŷda můr, u jmur: u lyl ŷhor ejjæ, u jŷgi: u lyl qaddaj tini, anmel dâna, u jan mel. 9. Gesu fylli saman din yl hâga stangeb: u davuar uyccu lejn yl gminât li kŷnu sejjrin milites: et dico huic vade, et vadit: et alii veni, et venit; et servo meo, fac hoc, et facit. 9. Quo audito Jesus miratus est: et conversus sequentibus se turbis, dixit: Amen dico vobis, nec in Is urâh, qôl: Tahaqq naidylkom, anqas f' Israjŷl rael tantam fidem inveni. ma sybt tuemmin hekdæ kbir. |