Imagens da página
PDF
ePub

Virgilius Restauratus :

SEU

MARTINI SCRIBLERI

SUMMI CRITICI,

CASTIGATIONUM IN ÆNEIDEM

SPECIMEN.

ZENEIDEM totam, amice lector, innumerabilibus pone mendis scaturientem, ad pristinum sensum revocabimus. In singulis fere versibus spuriæ occurrunt lectiones, in omnibus quos unquam vidi codicibus, aut vulgatis aut ineditis, ad opprobrium usque criticorum, in hunc diem existentes. Interea adverte oculos, et his paucis fruere. At si quæ sint in hisce castigationibus, de quibus non satis liquet, syllabarum quantitates, προλεγόμενα nostra libro ipsi præfigenda, ut consulas, moneo.

I. SPECIMEN LIBRI PRIMI, Ver. I.

ARMA virumque cano, Troja qui primus ab oris
Italiam, fato profugus, Lavinaque venit

Litora. Multum ille et terris jactatus et alto,
Vi superûm-

Arma virumque cano, Troje qui primus ab aris
Italiam, flatu profugus, latinaque venit.

[blocks in formation]

Littora

Littora. Multum ille & terris vexatus, et alto

Vi superûm

Ab aris, nempe Hercai Jovis, vide lib. ii. ver. 512, 550-flatu ventorum Ecli, ut sequitur-latina certe littora cum Æneas aderat, lavina non nisi postea ab ipso nominata, lib. xii. ver. 193-jactatus terris non convenit.

II. VER. 52.

Et quisquis numen Junonis adoret ?
Et quisquis nomen Janonis adoret ?

Longe melius, quam, ut antea, numen, et proculdubio sic Virgilius.

[blocks in formation]

Fidumque vehebat Orontem.

Fortemque vehebat Orontem.

Non fidum, quia epitheton Achate notissimum Oronti nunquam datur.

[blocks in formation]

confirmatur ex sequentibus-Ast illum ter fluctus ibi

dem torquet

VI. VER. 122.

Apparent rari nantes in gurgite vasto

Arma virúm

Armi bominum: ridicule antea arma virúm, quæ ex ferro conflata, quomodo possunt natare?

VII. VER. 151.

Atque rotis summas leviter perlabitur undas.
Atque rotis spumas leviter perlabitur udas.

Summas & leviter perlabi, pleonasmus est: mirifice altera lectio Neptuni agilitatem & celeritatem exprimit; simili modo noster de Camilla, En. xi.

Illa vel intacte segetis per summa volaret, &c. hyperbolice.

VIII. VER. 154.

Jamque faces et saxa volant, furor arma ministrat.
Jam fæces & saxa volant, fugiuntque ministri :

uti solent, instanti periculo-Faces facibus longe præstant, quid enim nisi fæces jactarent vulgus sordidum?

IX. VER. 170.

Fronte sub adversa scopulis pendentibus antrum,
Intus aquæ dulces, vivoque sedilia saxo.
Fronte sub adversa populis prandentibus antrum.

Sic malim, longe potius quam scopulis pendentibus: nugæ nonne vides versu sequenti dulces aquas ad potandum & sedilia ad discumbendum dari? in quorum usum ? quippe prendentium.

F 2

X. VER.

X. VER. 188.

Tres littore cervos

Prospicit errantes: hos tota armenta sequuntur

A tergo

Tres littore corvos

Aspicit errantes: hos agmina tota sequuntur

A tergo

Cervi, lectio vulgata, absurditas notissima: hæc animalia in Africa non inventa, quis nescit? at motus & ambulandi ritus corvorum, quis non agnovit hoc loco? Littore, locus ubi errant corvi, uti noster alibi,

Et sola in sicca secum spatiatur arena.

Omen præclarissimum, immo et agminibus militum frequenter observatum, ut patet ex historicis.

XI. VER. 748.

Arcturum, pluviasque Hyades, geminosque Triones
Error gravissimus. Corrigo,-septemque Triones.

XII. VER. 631.

Quare agite, O juvenes, tectis succedite nostris.
Lectis potius dicebat Dido, polita magis oratione,
& quæ unica voce et torum & mensam exprimebat:
Hanc lectionem probe confirmat appellatio O juvenes !
Duplicem hunc sensum alibi etiam Maro lepide in-
nuit, n. iv. ver. 19.

Huic uni forsan potui succumbere culpa:
Anna! fatebor enim-

Sic corriges,

Huic uni [viro scil.] potui succumbere culpas ?
Anna! fatebor enim, etc.

Vox succumbere quam eleganter ambigua!

LIBER SECUNDUS. VER. I.

CONTICUERE omnes, intentique ora tenebant,
Inde toro pater Eneas sic orsus ab alto.
Concubuere omnes, intentèque ora tenebant;
Inde toro satur Æneas sic orsus ab alto.

Concubuere, quia toro Eneam vidimus accumbentem: quin et altera ratio, scil. conticuere & ora tenebant, tautologice dictum. In manuscripto perquam rarissimo in patris museo, legitur, ore gemebant; sed magis ingeniose quam vere. Satur Eneas, quippe qui jamjam a prandio surrexit: pater nihil ad rem.

II. VER. 3.

Infandum, regina, jubes renovare dolorem.
Infantum, regina, jubes renovare dolorem.

Sic haud dubito veterrimis codicibus scriptum fuisse: quod satis constat ex perantiqua illa Britannorum cantilena vocata Chevy Chace, cujus autor hunc locum sibi ascivit in hæc verba,

The child may rue that is unborn.

III. VER. 4.

Trojanas ut opes, et lamentabile regnum
Eruerint Danaï.

Trojanas ut oves et lamentabile regnum
Diruerint.

Mallem oves potius quam opes, quoniam in antiquissimis illis temporibus oves et armenta divitiæ regum fuere. Vel fortasse oves Paridis innuit, quas super Idam nuperrime pascebat, et jam in vindictam pro Helenæ raptu, a Menelao, Ajace [vid. Hor. Sat. ii. 3.] aliisque ducibus, merito occisas.

F 3

IV. VER.

« AnteriorContinuar »